Μια αλλη Θηβα

"Ένας συγγραφέας συναντά επί σειρά μηνών μέσα στη φυλακή έναν εικοσάχρονο πατροκτόνο, τον Μαρτίν. Σκοπός του είναι να γράψει ένα έργο βασισμένο στην ιστορία του νεαρού κρατούμενου, στον οποίο προτείνει να ερμηνεύσει τον εαυτό του στη θεατρική σκηνή. Όταν τελικά αυτό απαγορεύεται από το αρμόδιο υπουργείο, τον ρόλο αναλαμβάνει ο Φεδερίκο, ένας νεαρός ηθοποιός με τον οποίο δουλεύει ταυτόχρονα πλέον ο συγγραφέας."  

Ο σκηνοθέτης Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος μεταφέρει στην σκηνή το έργο του Γαλλο-ουρουγουανού συγγραφέα Σέρχιο Μπλάνκο, "Μια άλλη Θήβα", ένα έργο, σπουδή για την ανδρική ταυτότητα, την καταπίεση, τη σεξουαλικότητα, τη βία και το έγκλημα, την τιμωρία και τις κοινωνικές διακρίσεις. 

Καθώς εξελίσσονταν η παράσταση, μου ήρθε έντονα στο νου κάτι που διάβασα πρόσφατα σε μια συνέντευξη. Η διαπίστωση εκείνου που μιλούσε (δυστυχώς δεν θυμάμαι ποιος),  ότι "η οικογένεια αποτελεί ένα εργοστάσιο παραγωγής τραυμάτων". Στην Άλλη Θήβα, κατανοούμε τη φράση αυτή σε όλη της την έκταση.

Ο Μαρτίν, ο νεαρός έγκλειστος, έχει έρθει από νωρίς στη ζωή του αντιμέτωπος με την οικογενειακή βία, την οποία υφίσταται τόσο ο ίδιος όσο και η μητέρα του. Βία σωματική και λεκτική που δεν αφήνει τα σημάδια της μόνο στο σώμα του, αλλά αλλάζει για πάντα την χημεία του εγκεφάλου του, την ίδια του την αυτοεικόνα. Με μια σχεδόν εγγενή αίσθηση ότι δεν ανήκει πουθενά, ότι δεν χωρά, δεν μπορεί, δεν ταιριάζει, δεν είναι αρκετός, θα ζήσει το τέλος της εφηβείας και την αρχή της ενηλικίωσής του στους δρόμους πουλώντας το κορμί του, μέχρι την ημέρα που με απίστευτη βία και καθαρότατη ψυχραιμία θα σκοτώσει τον πατέρα του.

Μαζί με τον επίδοξο συγγραφέα/σκηνοθέτη της ζωής του, τον Σ., γνωρίζουμε κι εμείς σιγά σιγά τον Μαρτίν. Που δεν είναι ούτε τόσο ανόητος, ούτε τόσο κακός, ούτε τόσο άρρωστος, όσο το περιβάλλον του και οι επιλογές που έκανε, τον ωθούν να πιστέψει. Μπροστά στα μάτια μας αποκαλύπτεται ένας νέος, εσωστρεφής, πληγωμένος άντρας που διψά για επικοινωνία και ουσιαστική επαφή, για καθοδήγηση και γνώση. Ένας άνθρωπος στερημένος ευκαιριών, που αναζητά ένα πατρικό πρόσωπο να στραφεί.

Αυτό μοιάζει να το βρίσκει στο πρόσωπο του Σ. η ευγένεια και η ειλικρίνεια του οποίου θα αγγίξουν τον Μαρτίν. Τον Μαρτίν που του αρνούνται τελικά την ευκαιρία να ενσαρκώσει τον εαυτό του πάνω στη σκηνή. ('Η μήπως όχι;) Την κατάσταση σώζει ο Φεδερίκο, που καλείτε να ενσαρκώσει τη ζωή του Μαρτίν επί σκηνής. Ο Φεδερίκο θα γίνει το alter ego του Μαρτίν (ή μήπως ισχύει το αντίθετο;)

Μέσα από αυτή την σκληρή, μα ταυτόχρονα περίεργα τρυφερή ιστορία, ο συγγραφέας μιλά για την αντρική ταυτότητα και την καθοριστική σχέση με τον πατέρα, ειδικά στα παιδικά χρόνια. "Πότε ξεκίνησε να δολοφονεί τον πατέρα του;” θα αναρωτηθεί ο συγγραφέας, θέλοντας να δείξει ακριβώς το βάθος στο χτίσιμο της (μη-) σχέσης  ανάμεσα στον πατέρα και τον γιο. Ο μύθος του Οιδίποδα, που άλλωστε είναι και η αφορμή του τίτλου της παράστασης, οι αναφορές στους αδελφούς Καραμάζωφ και στην βιογραφία του Ντοστογιέφσκι, όπως και στη Φροϋδική ψυχολογία, μας επιβεβαιώνουν ότι το έγκλημα, σπάνια είναι μια αυθόρμητη ενέργεια και συνήθως είναι ο σπόρος που καλλιεργείται και ποτίζεται από συμπεριφορές ή παραλείψεις του οικείου περιβάλλοντος.  “Δεν μπορώ να σκεφτώ καμία άλλη ανάγκη στην παιδική ηλικία τόσο ισχυρή όσο η πατρική προστασία”, μας λέει ο Φρόυντ για να μας οδηγήσει αναπόδραστα στον διαπίστωση ότι “Ο άνθρωπος είναι το προϊόν των τραυμάτων της παιδικής του ηλικίας”.

Με μαεστρία και χωρίς να κουράζει τον θεατή, ο συγγραφέας Σέρχιο Μπλάνκο, καταφέρνει να χωρέσει όλες αυτές τις αλήθειες μέσα στο κείμενό του και ο σκηνοθέτης Β. Θεοδωρόπουλος στο περίκλειστο γηπεδάκι μπάσκετ που έχει στήσει επί σκηνής. Αλήθειες που δεν μας απελπίζουν, γιατί φωτίζονται από την ελπίδα. Την ελπίδα ότι καμμιά ήττα δεν είναι παντοτινή.  

Οι δύο ηθοποιοί είναι εξαιρετικοί στους ρόλους τους, και ειδικά ο Δημήτρης Καπουράνης στο διπλό ρόλο του Μαρτίν και του Φεδερίκο. Ο τρόπο που προσαρμόζει τη γλώσσα του σώματός του, αλλά και την προφορική του γλώσσα, τον ρυθμό και την χροιά στην εκφορά του λόγου, η ευκολία με την οποία μεταπηδά ανάμεσα στους δύο ρόλους είναι πραγματικά εκπληκτική.

Μια παράσταση ιδανική και για εφήβους 16+

Ταυτότητα της παράστασης:

Θέατρο του Νέου Κόσμου

Κείμενο: Σέρχιο Μπλάνκο

Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος

Μετάφραση: Μαρία Χατζηεμμανουήλ

Σκηνογράφος: Κώστας Πολίτης

Σχεδιασμός Φωτισμών: Αποστόλης Κουτσιανικούλης

Ενδυματολόγος: Κλαιρ Μπρέισγουελ

Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος

Σχεδιασμός Βίντεο: Αποστόλης Κουτσιανικούλης

Επιμέλεια κίνησης: Ξένια Θεμελή

Βοηθός σκηνοθέτη: Θάνος Παπαδόγιαννης

Βίντεο/trailer: Αποστόλης Κουτσιανικούλης

Φωτογραφίες:Πάτροκλος Σκαφίδας

Ερμηνεία: Δημήτρης Καπουράνης, Θάνος Λέκκας